15 mei 2025
Al bij het lezen van de eerste zin, vloek ik gesmoord: ‘In deze laatste periode van het schooljaar leven de kinderen toe naar de zomervakantie en is de spanningsboog vaak wat lager.’
Een fragment uit de handleiding van een veelgebruikte leesmethode. Het werd me deze week gestuurd door een fijne maar ontstemde collega.
Als ik verder lees, ontdek ik dat er, wegens die vermeende dalende spanningsboog, een zogenaamd doeboek aangeboden wordt. Hier kiest de methode naar eigen zeggen voor, omdat ‘het kinderpanel’ aangaf het fijn te vinden om, en ik citeer weer, ‘eens wat meer te doen in plaats van te lezen’.
Het doeboek bestaat uit schreeuwerige pagina’s met weinig tekst en veel bontgekleurde illustraties. Het doet me denken aan zo’n vakantieboek dat ik vroeger in de auto van mijn moeder kreeg, tegen de verveling op de Route du Soleil. Leerlingen van groep 6 moeten vlaggen en dieren tellen, de weg vinden in een doolhof op papier en gekleurde bloemen zoeken. Een leesmethode.
Bloedlink word ik er van. Nog los van het feit dat die ‘laatste’ periode van het schooljaar nog zo’n 10 weken beslaat – dat is 25 procent van een schooljaar, een kwart van de kostbare onderwijstijd – verdienen onze kinderen én wij leraren, ambachtslui, toch verdomme beter?
Op dit moment werken we in groep 7 binnen het thema Wereldoorlogen & Holocaust. Van de gesuggereerde lage spanningsboog merk ik bijzonder weinig. We lezen lange, complexe, informatieve teksten over de gebeurtenissen in de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Kinderen lezen zelf jeugdliteratuur die ik aanbied rondom dit onderwerp, we lezen samen en als ik voorlees, luistert iedereen ademloos.
Tijdens de gesprekken over dat wat we lezen, horen, zien, schrijven en leren, zijn mijn zevendegroepers betrokken en leergierig. Ze stellen voortdurend zeer doordachte, weloverwogen en verrassende vragen. De kinderen tonen empathie, zijn verontwaardigd, trekken conclusies en leggen scherpe verbanden. Menig methodemaker of politicus kan er nog wat van leren. Over burgerschap gesproken.
Deze laatste weken van het schooljaar doorleven we als groep met elkaar dit intense en indrukwekkende thema. Het doet veel. En dat zónder doeboek.
